Prawo Szariatu

Czym jest szariat?

Szariat to prawo islamu, które unormowane jest w jego fundamentalnych tekstach. Islam bowiem jest bardzo specyficznym systemem, niepodobnym do niczego innego. To nie tylko religia, ale jednocześnie system prawny, polityczny, ekonomiczny itd. Jest doktryną regulującą każdy, nawet najmniejszy aspekt ludzkiego życia. Można by rzec, jest przepisem na całą cywilizację. Jego częścią, która bezpośrednio dotyczy niemuzułmanów nazywamy politycznym islamem.

Źródła szariatu

Teksty islamu do przede wszystkim Trylogia. W jej skład wchodzi wszystkim znany Koran, święta księga islamu, hadisy (przypowieści o tym, co Mahometa powiedział lub uczynił) oraz sira (jego życiorys). Koran i hadisy to najwyżej stojące w hierarchii źródła prawa muzułmańskiego. Oznacza to, że nie można zaprzeczyć, zmienić lub poprawić tych regulacji.

Cytując je, zawsze jest się pewnym, że podaje się obowiązującą normę prawa.

Prawo szariatu opiera się jednak również na sirze. Wprawdzie żadna z zachowanych biografii Mahometa jako tekst nie zyskała statusu bezpośredniego źródła prawa, to w sposób milczący jest ona tak traktowana. Bez niej bowiem ani Koran, ani hadisy nie znają chronologii, nie jest możliwe więc czasem ustalenie czasu powstania norm, o czym niżej. Wszyscy też dzięki niej znają kolejne losy życia Mahometa, mogą więc dzięki niej podążać za sunną. Sira jest więc nicią łączącą pozostałe wiadomości w spójną i zrozumiałą całość. Najbardziej uznana to ta napisana przez Ibn Ishaka w VIII wieku. Można odnaleźć jej angielskie tłumaczenie dokonane przez A. Guillaume.

Prawo szariatu opiera się również na innych, podrzędnych względem powyższych źródłach prawa (przede wszystkim kijas - sformułowanie normy na podstawie analogii lub idżmy - zgodnej opinii prawników islamskich). Mają one jednak wyłącznie charakter subsydiarny i mogą być zastosowane, jeśli Koran lub hadisy milczą na dany temat lub istnieją wątpliwości natury interpretacyjnej.

Cechy charakterystyczne szariatu jako prawa religijnego

Szariat jest prawem specyficznym, gdyż jest jednocześnie prawem religijnym, dziełem boga, i elementem doktryny politycznego islamu. W związku z tym charakteryzuje się pewnymi cechami, które czasem umykają ludziom na Zachodzie i utrudniają jego zrozumienie. Szariat opiera się bowiem na sunnie, czyli przykładzie Mahometa. Oznacza to, że obowiązkiem każdego muzułmanina jest zachowywać się tak, jak on, choć od czasów jego życia minęło już prawie 1400 lat.

Bezwzględnie obowiązujący

Źródła prawa szariatu, ponieważ mają również religijny charakter, wymuszają, by ich normy były zawsze przestrzegane. Bezwzględny charakter szariatu oznacza również, że jego normy stoją zawsze ponad prawem ludzkim. To jest właśnie pierwotna przyczyna, dlaczego w krajach Unii Europejskiej muzułmanie nie mogą przestrzegać prawa lokalnego. Powstają sądy szariatu, np. w Wielkiej Brytanii, które stosują szariat nie uznając suwerenności i zwierzchności państwa i wymiaru sprawiedliwości.

Niezmienny

Z racji statusu źródeł szariatu nie ma również możliwości zmiany, poprawy, czy usunięcia jakichkolwiek jego norm. Skoro Koran to doskonałe dzieło boga, a sunna to życiorys człowieka, który już zmarł i nie można go zmienić, jak można zmienić prawo, które się na nich opiera? Jedynie w przypadku luki prawnej możliwe jest tworzenie nowych regulacji.

Proces ten, zwany często interpretacją zapisów Koranu, zakończył się jednak w raz zamknięciem "bram idżtihadu" koło X wieku. Od tej pory niemal niemożliwa jest nawet najmniejsza zmiana prawa szariatu.

Totalitarny

Szariat opiera się na życiu proroka Mahometa i przykładzie, jaki ustanowił. Oznacza to, że obowiązki muzułmanina obejmują naśladowanie najdrobniejszych nawet jego uczynków.

Prawo szariatu dotyczy więc całego życia muzułmanina, od urodzenia do śmierci i od świtu do zmierzchu. Reguluje on zachowanie się w każdej codziennej sytuacji.

Niedostosowany do współczesności - sprzeczny z prawami człowieka

Prawo szariatu stanowi przeniesienie realiów i standardów prawnych pochodzących z VII wieku do współczesności. W oczywisty sposób zatem nie jest dostosowany do znacznie zmienionej już rzeczywistości, w tym przede wszystkim praw człowieka, które stanowią dorobek ostatnich kilku wieków. Ponadto, niezmienność szariatu oznacza, że tej sprzeczności nie da się nigdy usunąć ani zmniejszyć. Z tego względu właśnie nawet rzadko który kraj islamski wprowadza i stosuje szariat w 100%. Czym innym jest bowiem to, jak prawo to wygląda, jakie nakazy przewiduje, a na ile dane państwo, czy jednostka się mu podporządkowuje. W żaden sposób jednak nie broni to jego oceny jako systemu sprzecznego z współczesnymi zasadami prawa. Pojawia się też coraz więcej orzeczeń i decyzji organów europejskich, np. Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, wprost to potwierdzających.

Dyskryminujący - niemuzułmanie, kobiety, Żydzi, niewolnicy

Jako wyraz wizji Mahometa i warunków społecznych panujących w Arabii w jego okresie życia szariat jest systemem wyraźnie dyskryminującym pewne grupy ludzi.

Niemuzułmanie - kafirowie

Przede wszystkim jest systemem wrogim niemuzułmanom. Znaczna część doktryny islamu bezpośrednio odnosi się do nich i we wrogi sposób nakazuje podporządkować ich nakazom Mahometa. Z tego względu właśnie ta jego część powinna być określana mianem politycznego islamu, aby odróżnić ją od religijnych treści. Znajduje to swój wyraz nie tylko w obowiązku prowadzenia dżihadu (w tym właśnie stosowania przemocy i terroru względem kafirów), ale również w licznych regulacjach dyskryminujących w oczywisty sposób niemuzułmanów.

Kobiety

Szariat wyraźnie dyskryminuje kobiety w zakresie ich statusu względem mężczyzn, praw majątkowych, małżeńskich, czy też procesowych. Koran wprost określa, że kobiety są podporządkowane mężczyznom, a analiza ilościowa fundamentalnych tekstów Trylogii islamu ukazuje, że:

W świetle hadisów sytuacja kobiet wygląda podobnie:

Żydzi

Doktryna politycznego islamu ma wydźwięk antysemicki, ponieważ Mahomet zapożyczył mnóstwo historii oraz idei z judaizmu. Sam twierdził, że jest ostatnim w linii prorokiem. Objawienia, którymi się dzielił, znacznie różniły się jednak od oryginalnej treści Tory. Z tego względu od samego początku kłócił się z Żydami, próbując nawrócić ich na islam. W Mekce przyjęło to postać niekończących się sporów, później już jednak stał się dżihadystą i doprowadził do zabicia, wygnania lub podporządkowania wszystkich plemion żyjących w Medynie. Poniżej zestawienia ilości antyżydowskich tekstów Trylogii w zestawieniu z Mein Kampf, które uznaje się za kanon literatury anytsemickiej.

Niewolnicy

Niewolnictwo jest nieodłączną częścią doktryny politycznego islamu. Oczywiście, wydaje się to nam niemożliwe w XXI wieku, aby jakikolwiek system zawierał ten element, ale należy pamiętać o niezmienności tej ideologii. A skoro sam Mahomet miał niewolników, stanowił kolejne prawa dotyczące ich traktowania i nie przeciwstawiał się temu procederowi, to taka jest też sunna.

Szczególną pozycję zajmowały u niego niewolnice seksualne, które były najczęściej łupem wojennym, skutkiem dokonanych przez niego wielu ataków na karawany i napaści na pobliskie terytoria. Choć wydawać by się to mogło nieprawdopodobne, w Koranie można odnaleźć wiele odniesień do nich, w polskim tłumaczeniu kryją się jednak pod terminem "tych, którymi zawładnęła wasza prawica". Dla przykładu:

Koran 4:3

Lecz jeśli się obawiacie, że będziecie niesprawiedliwi, to żeńcie się tylko z jedną albo z tymi, którymi zawładnęły wasze prawice.

Prawo karne w szariacie

Prawo karne szariatu budzi najwięcej wątpliwości, sprzeczne jest bowiem ze współczesnymi standardami wymiaru sprawiedliwości. Z jednej strony bowiem przewiduje karalność czynów niestanowiących w powszechnej opinii przestępstw, takich jak bluźnierstwo wobec boga, spożywanie alkoholu, czy też homoseksualizm. Z drugiej zaś, źródła szariatu odwołują się do kar powszechnie uznanych za godzących w prawa człowieka, takich jak biczowanie, ukamienowanie, obcinanie członków ciała, czy też kara śmierci.

Dla przykładu można podać, że zgodnie z normami szariatu za:

● cudzołóstwo - grozi ukamienowanie

● kradzież - obcinanie rąk

● picie alkoholu - chłosta

● apostazję - kara śmierci

● homoseksualizm - wymierzana jest kara śmierci.

Stosowanie kar przewidzianych przez szariat wielokrotnie było przedmiotem orzeczeń wydawanych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, który wprost stwierdzał ich sprzeczność z europejskim porządkiem prawnym.

Prawo prywatne

Również w ramach prawa prywatnego, w tym w szczególności prawa rodzinnego i małżeńskiego szariat narusza podstawowe prawa człowieka i dyskryminuje kobiety. Dla przykładu można podać:

- kobieta dziedziczy tylko połowę tego, co mężczyzna

- również odszkodowanie w wypadku śmierci kobiety lub uszkodzenia jej ciała jest wypłacane w jedynie w połowie tego, co otrzymałby mężczyzna

- zeznanie jednego mężczyzny równoważy zeznania dwóch kobiet (to stanowi na przykład ogromy problem przy próbach udowodnienia gwałtu dokonanego na kobiecie. Dodając do tego surową karalność cudzołóstwa dochodzi do dramatycznej i kuriozalnej sytuacji, że kobieta w takiej sytuacji może być skazana za popełnienie czynu nierządnego. Zabicie cudzołożnicy jest również czynem niekaralnym)

- bezwzględne posłuszeństwo kobiety i zakaz opuszczania miejsca zamieszkania bez jego zgody

- rozwód przez odesłanie wyłącznym prawem męża

- uprawnienia do napominania i bicia żon

- szariat dopuszcza jedynie wielożeństwo (do 4 żon)

- stosunki seksualne są obowiązkiem kobiety, kiedy tylko żąda tego mąż, a ona może temu fizycznie podołać

- dopuszczalne jest małżeństwo z dziewczynkami od 6 roku życia

Niezgodność szariatu z Konstytucją i podstawowymi prawami obywatela

Szariat jako prawo boskie stoi ponad prawem narodowym. Oznacza to, że nawet konstytucja danego państwa nie stanowi ram dla tego prawa. A warto dodać, co było już wielokrotnie podkreślane przez orzecznictwo europejski, szariat narusza również podstawowe prawa obywatela, a tym samym, stoi w sprzeczności z podstawowymi konstytucjonalnymi zasadami krajów Europy. W szariacie:

- nie ma prawa do życia - niektórzy mogą zostać bezkarnie zabici bez wyroku sądu

- nie ma zakazu tortur

- nie ma nietykalności i wolności osobistej

- nie ma wolności słowa

- nie ma wolności religii (apostazja jest karana śmiercią)

- nie ma wolności myśli (każda krytyka doktryny politycznego islamu to bluźnierstwo)

- nie ma wolności artystycznego wyrazu

- nie ma wolności prasy

- nie ma zasady równości wszystkich ludzi

- nie ma równouprawnienia kobiet i mężczyzn

- nie ma zasady demokratycznego państwa ani suwerenności ludu - szariat sprawuje absolutną władzę nad życiem ludzi

Szariat w Polsce

Choć może się to wydawać zaskakujące, w Polsce w pewnym zakresie obowiązują regulacje szariatu. Czym innym bowiem jest stosowanie certyfikacji halal, jak nie bezpośrednim stosowaniem szariatu? Halal, to wszystko to jest nakazane. A można tylko dodać, że zgodnie z szariatem, dochód z podatku zakat może być przeznaczony na 1 z 8 celów, w tym na wsparcie dżihadu! Prawo polskie zna również wakuf (darowizna na rzecz politycznego islamu). Stopniowo więc nawet w Polsce pojawiają się regulacje szariatu, a rzut oka na historię pokazuje, że ten proces ten jest co do zasady nieodwracalny.

Photo by Tingey Injury Law Firm on Unsplash